Polarisatie

Mag ik me nog eens opwinden over onze politici? En over de klassieke media en de “politiek correcte” denkers?

Ik weet niet of u de persconferentie van onze federale premier en de regionale minister-presidenten na het laatste Overlegcomité van 17 september gevolgd heeft? Onze premier heeft daarbij “scherp uitgehaald” naar de niet-gevaccineerden: het is hun schuld dat de versoepelingen nog niet overal kunnen, het is hun schuld dat de ziekenhuizen en Intensieve Zorgafdelingen in sommige ziekenhuizen weer vol lopen. Zij zijn “onverantwoordelijk” en “ze brengen vrijwillig anderen in gevaar”. Ze zetten hun eigen leven en dat van anderen op het spel, en “als samenleving kunnen we niet aanvaarden dat zij zo’n keuzes maken”.

(En nee, ik wil hier geen pleidooi tégen vaccinatie neerschrijven, maar wél een pleidooi voor redelijkheid en openheid. En begrip voor wie in eer en geweten oordeelt geen vaccin te willen.)

Ik heb het eerder al eens geschreven: de niet-gevaccineerden worden meer en meer gestigmatiseerd, geculpabiliseerd, gemarginaliseerd. Het zal écht niet lang meer duren eer de eerste niet-gevaccineerden in elkaar zullen geslagen worden en/of met de dood bedreigd. Er is in dit land van gefrustreerde Facebook-nalopers écht niet veel nodig om mensen op te hitsen. (Dat is onlangs nog maar eens gebleken, zij het in een heel andere context: mensen van “Welkom Wolf”, die de aanwezigheid van wolven in onze streken toejuichen, krijgen ook al doosbedreigingen over zich heen.) Onze hersenloze samenleving is een samenleving geworden waarbij er vooral “vijanden” gezocht worden. En onze premier heeft met zijn expliciete verwijten die “vijanden” heel duidelijk benoemd.

Als politici (van rechtse signatuur) opmerkingen durven te maken over de probleemwijken in sommige Antwerpse deelgemeentes, of (erger nog) over Brusselse wijken waar de politie zelfs niet meer durft te komen, en daarbij een verband leggen met de overwegend allochtone samenstelling van de bevolking in die wijken, dan is het kot te klein. Als iemand durft te specifiëren dat de onlusten en vechtpartijen, en de aanvallen tegenover de politiediensten, het werk zijn van jongerenbendes met een allochtone achtergrond, dan wordt die meteen als racistische ketter tot de brandstapel veroordeeld. Zoiets mag niet gezegd worden in onze politiek-correcte leefwereld. Dat is immers “polariseren”, en zoiets kan en mag niet. We moeten “verbinden” in plaats van bevolkingsgroepen tegen elkaar op te zetten. En we moeten “oplossingen zoeken” eerder dan “schuldigen”. Want ja, als er problemen zijn in die wijken en met die jongeren, dan is dat niet hun schuld, maar de schuld van de maatschappij die hen onvoldoende kansen biedt.

Heel mooi allemaal. En helemaal correct: het is nooit goed om te polariseren, het is nooit goed om anderen de schuld te geven van dingen die fout lopen, het is ook nooit goed om te veralgemenen.

Maar als het over Corona gaat, vallen ook die mooie principes opeens volledig weg. De niet-gevaccineerden, die mogen wél met de vinger gewezen worden, die mogen wél de schuld krijgen.

De uitspraken van onze premier werden “kritisch” onder de loep genomen door Christophe Busch, “expert in polarisatie”. (Al heb ik geen idee wat ik me van zo'n expert moet voorstellen.) En die vindt het allemaal best wel meevallen: “Je kan soms heel constructief polariseren, want wat je eigenlijk doet is de dingen op scherp stellen. Je gaat bepaalde maatschappelijke problemen op scherp stellen en soms zijn daar groepen aan verbonden. Hier gaat het om gevaccineerden en niet-gevaccineerden.” Onze premier heeft dus inderdaad gepolariseerd, maar wel “constructief”. En dan is het okee. Blijkbaar bestaan er twee soorten “polarisatie”: de constructieve, als het over Corona gaat, en de andere (als het bijvoorbeeld over jongeren van Noord-Afrikaanse afkomst gaat). Die andere soort polarisatie, dat is “toxische polarisatie”, waarbij je mensen “stigmatiseert”.

De “expert” heeft in de uitspraken van onze premier géén elementen gehoord waarmee de niet-gevaccineerden “gestigmatiseerd” werden. Ik vermoed dat de expert dan een andere versie van de persconferentie heeft gehoord dan ik. Want ik heb de premier horen zeggen dat de niet-gevaccineerden de schuldigen zijn van alles wat nog corona-gewijs niet in orde is. Ik heb de premier horen zeggen dat de keuzes van de niet-gevaccineerden door de samenleving niet kunnen getolereerd worden. Want “ze brengen het leven van de anderen in gevaar.”

De polarisatie-expert zal mij eens moeten uitleggen hoe je mensen nog erger kan stigmatiseren dan door zo’n uitspraken…