Tandpasta

Ik wil het nog eens hebben over de aversie tegen kernenergie van onze Groene energieminister Tinne van der Straeten, en over haar voornaamste argument: het nucleair afval waar we nog héél lang mee opgezadeld zitten.

Ik wil er even op wijzen dat terwijl nucleair afval wél “afbreekt”, zij het dan soms héél traag, het plastiek afval waar we heel kwistig mee om springen, helemaal niet afbreekt. Radioactieve stoffen worden per definitie mettertijd onschuldig, omdat de nucleaire straling precies het gevolg is van het verval naar een niet-radioactieve isotoop. Plastiek breekt gewoon nooit af: dat zal binnen 1000 jaar nog altijd plastiek zijn. En daar waar het nucleair afval in afgesloten containers bewaard wordt, zwerft het plastiek afval werkelijk overal rond: op straat, in de parken, in de beken en rivieren, in de zee.

Er worden nu wel meer en meer inspanningen geleverd om de plastieken afvalberg te verkleinen. Bij voorbeeld door minder plastiekzakken of plastieken verpakkingen te gebruiken. Of door in het vliegtuig geen plastieken servies meer te voorzien, door de plastieken wegwerpbekers op een festival te vervangen door herbruikbare bekers, door water en frisdrank in petflessen of in glazen flessen aan te bieden, door bamboe rietjes te gebruiken, enzovoort. En dat helpt natuurlijk wel een beetje. Maar de plastieken afvalberg is ondertussen nu al niet meer te overzien. Sommige delen van de zeeën en oceanen lijken wel op een stort van plastiek. En het aantal vogels en vissen dat rondvliegt of zwemt met een maag die gevuld is met plastieken afval, is schrikwekkend.

Maar hét grootste probleem, dat zijn niet die plastieken zakken of bekers. Dáár is immers iets aan te doen. Die kan je weren, die kan je bannen. Het grootste probleem, dat zijn de “microplastics”. Microplastics die vrij komen door slijtage van plastieken producten, zoals plastieken speelgoed of onze fameuze Tupperware potten. Microplastics ook die vrij komen door slijtage van autobanden. En microplastics die gebruikt worden in cosmeticaproducten, en zélfs in onze tandpasta.

Die “microplastics” zijn véél moeilijker te bannen, want ze zijn onzichtbaar. Maar ze zijn er wél, en ze zijn er voor altijd. Ze verspreiden zich overal in het milieu, mee met de lucht of mee met het water. En op het einde van de rit krijgen wij ze terug: in de lucht die we ademen, in het voedsel dat we eten, in het water dat we drinken. Overal zitten microplastics in. Microplastics die binnendringen in onze longen en in ons bloed, en die mogelijk kanker veroorzaken. Microplastics die er binnen 100 of 1000 jaar nog altijd zullen zijn.

Het pleidooi van onze Groene minister is dus een beetje hypocriet als ze haar aandacht enkel richt op de verfoeide kernenergie. Het probleem met plastiek, en zéker met microplastics, is minstens even urgent en even ernstig.

De klacht van de minister dat zij ten onrechte verweten zou worden op een “dogmatische” manier tegen kernenergie te zijn, lijkt mij dus nogal zwak. Tenzij zij morgen even hard en even fanatiek zou gaan lobbyen tegen het gebruik van plastiek en zéker tegen de verspreiding van microplastics. Het zal mij benieuwen hoe veel mensen bereid zouden zijn om alle plastiek uit onze leefwereld te bannen. Inclusief onze tandpasta…

Ik weet dat mijn boodschap heel erg “zwart-wit” is, en misschien zelfs een beetje “bij de haren getrokken”. Maar dat komt omdat ik me boos maak. De Groene tegenstanders van kernenergie hebben geen objectieve argumenten om de grote massa te overtuigen. Wat geldt voor nucleair afval, geldt evenzeer en nog méér voor plastiek en microplastics, maar daar richten ze hun pijlen niet op. Ze schieten op de kernenergie, en misbruiken daarvoor de angst van de mensen voor het onbekende, de angst voor wat men niet begrijpt.

Dat soort praktijken, dat heet “demagogie”. Dat is laag-bij-de-gronds en het is verwerpelijk. Het straffe is dat die zelfde Groene politici de eersten zijn om met een beschuldigende vinger te wijzen naar een partij als het Vlaams Belang omdat die woekert op de angst van de mensen voor wie anders is, voor wie een andere kleur of een andere godsdienst heeft. Maar eigenlijk gebruiken zij exact dezelfde methodes. En dat maakt mij boos.