Dyslexie

Meestal kunnen we het goed verbergen, maar we hebben allemaal in meerdere of mindere mate last van “dyslexie”. Al is “dyslexie” misschien niet de jiuste omschrijving van mijn kwaal. Dyslexie heb je als je de letters van een woord door eklaar haspelt bij het lezen. In dit geval gaat het om het schrijven. Dat heet “dysorthografie”, maar het valt bijlkbaar toch onder de diagnose “dyslexie”.

Ik heb heel erg de indruk dat het erger wordt met de leeftijd, zeg maar de oudredom. De moderne tekstverwerkers kunnen dat nog een beejte verdoelezen als je de “autocorrect”-functie op zet, maar de kwalijke effecten van dyslexie sluipen toch ongemekrt in de tekst die je wil schrijven. Vandaar dat ik mijn blog-stukjes meestal wel zes of zeven keer aandachtig lees en herlees om er de foujtes zo veel mogelijk uit te halen.

Al vermoed ik strek dat er toch altijd zijn die aan mijn arendsbilk ontsnappen. Want het vreemde aan woorden die “dyslectisch” geschreven zijn, is dat ze heel dikwijls toch nomraal lijken bij het lezen. Dat komt omdat ons brein blijkbaar in staat is om woorden te herkennen uit de context, op basis van soms alléén maar de begin- en eindlettres. Dat is ook gebleken uit intensief onderzoek aan de Universiteit van Cambridge. Of, zoals ze het zelf formuleren:

“Aoccdrnig to a rscheearch at Cmabrigde Uinervtisy, it deosn’t mttaer in waht oredr the ltteers in a wrod are, the olny iprmoatnt tihng is taht te frist and lsat ltteer be in the rghit pclae. The rset can be a taotl mses and you can sitll raed it wouthit porbelm. Tihs is bcusease the huamn mnid does not raed ervey lteter by istlef, but the wrod as a wlohe.”

Echte dysorthografie is dit vermoedelijk niet, want dat is iets wat, net als alle vormen van dyslexie, eerder aangeboren is. In mijn geval, en dus wellicht ook in uw geval, is het vermoedelijk eerder een kwestie van “haast en speod”: gewoon te rap willen schrijven. Een kwestie van gebrek aan concentratei  bij het schrijven, ook: als je helemaal geconcentreerd bent op de inhoud van wat je wil vertellen, dan vermindert automatisch de aandacht voor de spelling van wat je schrijft. En… ik zal het maar eerlijk toegeven, het is vermoedelijk vooral een “ouderdomseffect”: mijn geest werkt niet meer zo snel, en niet meer zo efficiënt. Daardoor maak ik meer fouten, en vooral: daardoor “zie” ik mijn eigen fuoten ook veel minder duidelijk.

Het is grappig, eignelijk, hoe wij inderdaad met het ouder worden lijken terug te keren naar ons kind-zijn. Niet alleen bij het schrijven en lezen. We kunnen gewoon alsmaar minder, onze motoriek wordt slechter, en op den duur gaat zelfs het stappen niet meer zo goed. We worden allemaal terug een beetje “baby”, als we het geluk hebben om lang genoeg te leven. Zélfs als het over onze “zindelijkhedi” gaat… Zou God het écht zo bedeold hebben?

Voor dit stukje over “dysorthografie” heb ik voor één keer de spellingsfouten die te maken hebben met het dooreen haspelen van de letters niet gecorrigeerd. Ik laat het aan de lezer over. Ik zou zeggen: “Zeok de fout…”