Minimum Belasting

Het scenario is altijd exact hetzelfde; het lijkt wel alsof daar een uitgeschreven script voor bestaat dat alle betrokken partijen nauwgezet volgen. De media ontdekken “gelekte” informatie die grote verontwaardiging zal opwekken bij de bevolking. En dus publiceren ze dat met veel “poeha”, omdat het gegarandeerd heel veel lezers en/of kijkers zal lokken. De politici reageren daar dan op met straffe uitspraken, en ze kondigen “gepaste maatregelen” aan. En daarna blijft het stil, het verdwijnt uit de aandacht. De wereld draait gewoon verder. “Business as usual.” Er verandert helemaal niets, en de media gaan op zoek naar een ander sensationeel verhaal.

Dat was ook zo bij de “onthulling” dat de grote Tech-bedrijven, genre Amazon of Google of Facebook, geen cent belasting betalen in Europa. Hoewel ze elk jaar gigantische winsten maken. Daarop kwamen de politici met ronkende verklaringen en met straffe maatregelen. De “G20”, het clubje van de rijkste landen ter wereld, heeft zich over de kwestie beraden, en kwam met een revolutionair voorstel: de multinationals zouden voortaan een minimumbelasting van 15% moeten betalen. Nog altijd maar een schijntje van wat wij als gewone burger moeten afdragen, maar in elk geval véél meer dan helemaal niets.

Dat was begin juni 2021. Is daar achteraf concreet iets van gekomen? Natuurlijk niet. Of wat had u gedacht? Alles blijft gewoon bij het oude, want er zijn telkens andere, nieuwe prioriteiten waar de politici (en de media) dringend hun aandacht moeten aan wijden. Zoals nu weer de hoge energiekost, bijvoorbeeld.

Nu is er heel onlangs, begin oktober, wel een “principieel akkoord” bereikt, dat geldig zou zijn in 136 landen over de hele wereld om die minimumbelasting op te leggen vanaf 2023. Maar vijf minuten later waren er al stemmen in verschillende landen om dat niet toe te passen. Als niet iedereen mee doet, dan zal ook dit “dode letter” blijven.

Maar al bij al… Zou het iets uit gemaakt hebben, die “minimumbelasting”? Ik vrees ervoor. Want die grote ondernemingen kennen de achterpoortjes even goed als de rijke burgers. Er zijn blijkbaar talloze constructies mogelijk om je inkomsten of je vermogen verborgen te houden voor de fiscus. En daar wordt gretig gebruik van gemaakt door de rijken der aarde. En geef hen eens ongelijk. Tenslotte bestaan er blijkbaar “legale” constructies om je fortuin weg te stoppen in “belastingparadijzen”. De verleiding om daar ook met minder eerlijke bedoelingen gebruik van te maken, moet erg groot zijn. Als men niet wil dat er op die manier gefoefeld wordt, dan zou men die mogelijkheden niet mogen voorzien. Zo simpel is het toch, niet? “Als men de kat bij de melk zet…”

Een heel leger “onderzoeksjournalisten” is dieper gaan spitten, en hun “Pandora Papers” hebben dat allemaal onthuld. En nu? De fraudeurs, of toch een aantal van hen, worden publiekelijk aan de schandpaal genageld. De hele wereld reageert met grote verontwaardiging.

En “dat is dat”. Het zal ook wel weer over waaien, en daarna draait de wereld gewoon verder. Ook hun wereld. Sommigen van die bedriegers zullen misschien de pech hebben dat de fiscus er een zaak van maakt, en dan zullen ze een boete of een achterstal moeten betalen, een fractie van wat ze ondertussen met hun vernuftige constructies verdiend hebben. Maar dat is het dan ook. De achterpoortjes blijven wijd open staan, en zij zullen er gebruik van blijven maken. Hoe zou je zelf zijn?

En de media zullen een ander item zoeken waar ze mee kunnen scoren.

Ik weet dat ik nu wel héél erg cynisch klink, maar het is toch waar, zeker? Een mens zou er moedeloos bij worden. Er loopt van alles en nog wat grondig mis, en iedereen weet het. Maar daar blijft het dan ook bij. Heel waarschijnlijk vooral omdat diegenen die er iets aan zouden kunnen veranderen, net diegenen zijn die er mee van profiteren.

Ondertussen blijven zij die zo goed als niets hebben, gewoon in de kou staan. Letterlijk en figuurlijk. En niemand lijkt van plan om daar iets aan te veranderen. Waarom zouden ze ook? Daar is toch niets mee te winnen.