Nobelprijs Literatuur

Ik ben geen fan van Bob Dylan. Naar mijn (erg persoonlijke) mening kan de man eigenlijk helemaal niet zingen, en ik vind dat hij een lelijke en irritante stem heeft.

Maar hij heeft wél talloze prachtige songs geschreven, die door het kruim van de muziekbusiness gecoverd werden. Denken we maar aan The Byrds en Joan Baez. Of Peter, Paul & Mary in de jaren zestig. Aan George Harrison ook, en zelfs aan Jimmy Hendrickx of Guns N’ Roses. In totaal bestaan er méér dan 4000 covers van een Bob Dylan nummer, uitgevoerd door méér dan 500 verschillende muzikanten of groepen. Voor wat mij betreft is de versie van “Make you feel my Love” door Adele wel de allermooiste:

https://www.youtube.com/watch?v=9m1YhLqeTNQ

Een belangrijke beweegreden voor die drang om nummers van Bob Dylan te coveren, is natuurlijk de kwaliteit van zijn teksten. Zowel van zijn protestsongs als van zijn love-songs.

Zoals bijvoorbeeld in “Forever Young” (dat onder andere ook door Rod Stewart gezongen werd):

“May your hands always be busy
May your feet always be swift
May you have a strong foundation
When the winds of changes shift

May your heart always be joyful
May your song always be sung
And may you stay
May you stay forever young.”

Het is net omwille van de poëtische kracht van zijn liedjes dat Bob Dylan in 2016 de Nobelprijs voor Literatuur gekregen heeft: “voor het scheppen van nieuwe poëtische uitdrukkingsvormen in de grote Amerikaanse liedtraditie."

En dat was, naar mijn bescheiden mening, een verkeerde keuze. 

Als men écht die Nobelprijs aan een liedjesschrijver had willen toekennen, dan zou dat aan Leonard Cohen moeten geweest zijn. Hoe mooi de teksten van Bob Dylan (af en toe) ook mogen zijn, vergeleken met de pure poëzie van Leonard Cohen waren veel van zijn lyrics  maar “rijmelarij”. Hoe je het ook bekijkt, Bob Dylan was en is misschien wel een geniale songschrijver, maar een échte dichter was hij niet. Leonard Cohen was dat wél. En daarom had Leonard Cohen de Nobelprijs voor Literatuur moeten krijgen. (Maar de man is Canadees en geen Amerikaan, en dat scheelt al direct een stuk in de erkenning…)

Wat dacht u bijvoorbeeld hiervan:

“’Then fire, make your body cold
I'm gonna give you mine to hold.’
Saying this she climbed inside
To be his one, to be his only bride.

And deep into his fiery heart
He took the dust of Joan of Arc.
And high above the wedding guests
He hung the ashes of her wedding dress.”

Overigens is ook Leonard Cohen talloze keren gecoverd. Onder andere door Bob Dylan (inderdaad). En door Roberta Flack, Katie Melua, Emmylou Harris, John Cale, Jackson Browne, Joe Cocker, Elton John, R.E.M., enzovoort. En uiteraard ook door Herman Van Veen: “Suzanne”. Onze eigenste, betreurde, Yasmine heeft zelfs een volledige CD met nummers van Leonard Cohen opgenomen omdat ze de man al sinds haar tienerjaren bewonderde. Al vrees ik wel dat bij de vertaling naar het Nederlands veel van de poëtische finesses verloren gegaan zijn.

Niet alléén is Leonard Cohen een sublieme dichter, bovendien kon hij wél zingen, en had hij een prachtige donkere stem. Luister maar eens naar dit fragment uit zijn optreden in London, in 2008. (Zeker helemaal tot op het einde laten spelen!)

https://www.youtube.com/watch?v=nceRfJJZcP4

Ik kan de opname van dat optreden in Londen aan iedereen ten zeerste aanraden. (Het is te vinden op YouTube.) Het toont de vitaliteit van de toen 74-jarige zanger. En het toont vooral dat Leonard Cohen niet de gedeprimeerde brompot is zoals uit sommige van zijn teksten (zoals het veel gecoverde “Hallelujah”) zou kunnen blijken, maar wel een man met een heel subtiel gevoel voor humor.

Ja, van Leonard Cohen ben ik wél fan!