Hoor de Klokken luiden

Ik heb toch even de kalender gecheckt toen VRT-NWS een item bracht over de kerkklokken van Stalhille, deelgemeente van Jabbeke. Het verrassende nieuws was namelijk dat de kerkklokken van de Sint-Jan-Baptistkerk voortaan het uur niet meer zullen aangeven tussen tien uur ’s avonds en zeven uur ’s morgens. Omdat “lawaai schadelijk is voor de gezondheid”, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie. En de kerkraad van Stalhille heeft dat advies ter harte genomen. Bovendien, zegt de penningmeester, is dat ook beter voor de belastingbetaler, want als de klokken ’s nachts niet meer luiden, dan verslijten ze minder snel en zijn er minder kosten te betalen. Ik was ervan overtuigd dat dit een Aprilgrap moest zijn, maar de kalender gaf 19 januari aan. En de penningmeester leek me niet direct een guitig type.

“Lawaai is schadelijk voor de gezondheid!” Hoezo “lawaai”? Wie het luiden van een kerkklok “lawaai” noemt, is vermoedelijk zwaar overspannen, of verdrinkt in een hoop frustraties om zijn/haar ellendig leven. De inwoners van Stalhille, of de toeristen in de plaatselijke Bed & Breakfast, hadden in elk geval geen last van het “lawaai”. Of zoals één van hen het verwoordde: “Mij maakt het niet uit als die klokken ’s nachts niet meer luiden: ik hoor ze toch niet als ik slaap.” We zijn vorig jaar overigens in Stalhille op familieweekend geweest, en wij hebben in elk geval van de kerkklokken ook geen last gehad.

Wie mijn tweede verhalenbundel, “Oorverdovende Stilte”, gelezen heeft, zal bij dit bijzonder belangrijk nieuwsitem vermoedelijk een soort “déjà-vue” gekregen hebben. Want dit is bijna letterlijk de aanzet van mijn verhaaltje over “De werkloze Kerkklok”.

Kan ik dan misschien de toekomst voorspellen? Niet echt. Maar ik ken de mensheid ondertussen toch een beetje, en het stond in de sterren geschreven dat zoiets vroeg of laat ooit eens moest voorvallen. Evengoed als wat in andere verhaaltjes van die tweede bundel beschreven wordt.

Misschien is het fout om te spreken over “verhaaltjes” of over “sprookjes”. De meeste ervan zijn eerder “parabels”: “Een parabel (van het Griekse ‘parabolè’ wat ‘vergelijking’ betekent) of gelijkenis is een kort verhaal, gewoonlijk gesitueerd in het dagelijks leven, dat dient om een religieus, moreel of filosofisch idee te illustreren.” Of misschien zijn het eerder “allegorieën”: “Een allegorie in de literatuur is een gedicht of verhaal dat in zijn geheel symbool staat voor iets anders. Dit komt neer op een zeer uitgebreide metafoor die door het gehele werk heen wordt volgehouden, zonder dat het origineel (hetgeen dat eigenlijk bedoeld wordt) bij naam wordt genoemd. Dit kan over abstracte begrippen gaan, maar ook over de samenleving en de politiek.”

Mijn “verhaaltje” over de kerkklokken ging in essentie over de groeiende onverdraagzaamheid en lichtgeraaktheid in de moderne samenleving. Meer en meer mensen ergeren zich bij het minste aan de anderen. Bijvoorbeeld aan spelende kinderen, of rottende herfstbladeren op het voetpad, of de kraaiende haan van de buren. In mijn “parabel” ergeren de mensen zich aan het klokkengelui. En dat is precies wat ook de aanleiding geweest is om de klokken van Stalhille ’s nachts het zwijgen op te leggen: het nachtelijk gelui zou “schadelijk zijn voor de gezondheid”…

En zo zijn de meeste van mijn verhaaltjes eerder “parabels” of “allegorieën”.

Het “verhaaltje” over “De blinde Broers” is, bij voorbeeld, ook zo’n “allegorie”. Het gaat erover dat de mensen, wij allemaal, veel te veel de neiging hebben om “de realiteit” uitsluitend door onze “eigen bril” te bekijken, en dat wij er zelden bij stilstaan dat anderen misschien door hun bril een andere realiteit zien. Vergeten we niet dat “de waarheid” zoals wij die zien, alléén maar onze “perceptie” van die waarheid is. En dikwijls sturen wij die “waarheid” zelfs nog verder in de richting zoals wij die percipiëren, enkel en alléén door krampachtig aan onze visie vast te houden.

Wie de verhalenbundel gelezen heeft, zal zelf ook al wel tot de conclusie gekomen zijn dat het niet allemaal “sprookjes” zijn, maar in veel gevallen eerder “parabels”. Over onze “kleinmenselijkheid”, maar evengoed over de momenten waarin wij toch “groot” kunnen zijn.

Voor wie de verhalenbundel nog niet zou gelezen hebben, zou ik zeggen: “Ontdek het zelf maar…”

https://www.bravenewbooks.nl/site/userwebsite/index/id/erickerkhove/