Komedie

Ik had het niet zo direct verwacht van de VRT-nieuwsdienst, maar blijkbaar hebben ze daar een groot gevoel voor humor. En zo hebben ze het gepresteerd om bij de “omkadering” van de dramatische gebeurtenissen in Oekraïne toch ook een heel grappig stukje te plaatsen. Ik had in lang niet meer zo’n staaltje van droge humor gelezen. Knap van de VRT. En gedurfd ook, want deze crisis is allesbehalve om mee te lachen.

In het stukje in kwestie laat VRT een aantal “specialisten in niet-verbale communicatie” aan het woord, met een analyse van de tv-toespraak van Vladimir Poetin op maandag 21 februari, waarin hij zijn (toen nog schijnbaar beperkte) agressieve plannen uit de doeken deed. Dat hij niet anders kon dan die opstandige gebieden Donetsk en Loegansk als “onafhankelijke republieken” te erkennen. En dat hij niet anders kon dan Russische “vredestroepen” naar die gebieden te sturen. En dat de staat “Oekraïne” eigenlijk geen recht heeft om te bestaan, want het is een misbaksel dat door het Westen ineen geflanst werd.

De geconsulteerde experten hebben de lichaamstaal van Poetin tijdens die lange toespraak nauwkeurig onderzocht en geanalyseerd: de bewegingen van zijn handen en armen, zijn gezichtsexpressie, enzovoort. En hun conclusies waren eensluidend: Poetin was duidelijk oprecht kwaad, geëmotioneerd zelfs. Het was, volgens die experten, duidelijk dat het menens was, en dat hij sprak in gemeende en diepe verontwaardiging. Hier was een man aan het woord die moe getergd was, die niet langer met zich wou laten sollen, die al te lang van alles geslikt had maar daar nu genoeg van had. Een man van wie het eindeloze geduld duidelijk finaal toch op geraakt was.

“Inhoudelijk toonde Poetin één grote gebalde vuist in de richting van het Westen. Emotioneel zit de spanning hem zo hoog dat zijn lichaam het van hem overneemt. Hij kan zich minder goed bedwingen.” Lichaamstaal-experte Dana Ketels zag een regeringsleider die “onder druk staat”: “Hij bevochtigt regelmatig zijn lippen en zucht vaak: spanningssignalen die aantonen dat hij onder druk staat. Van stress krijg je een droge mond, zuchten is een manier om spanning los te laten. Hij heeft niet de tijd die hij graag neemt om na te denken en om zijn koele houding te bewaren. Zijn lichaam neemt het over.”

Ik moet toegeven: ik heb nog maar zelden zó veel nonsens gelezen of gehoord. Dit is bijna zo absurd-grappig als de conference van Toon Hermans als ‘Voorzitter van ons Genoegen” of als Ornitholoog.

De boosheid en verontwaardiging van Poetin zou dus volgens de experten écht geweest zijn. Waarmee ze eigenlijk zeggen dat we begrip moeten opbrengen voor zijn agressieve acties. Hij kan er immers niets aan doen, hij wordt er als het ware toe gedwongen door zijn tegenstanders. Het is allemaal zijn schuld niet, het is de schuld van het Westen. Precies wat Poetin zélf ook beweerde, trouwens.

Flauwekul, natuurlijk! Het optreden van Poetin was één grote show. Pure komedie. Hij speelde de boze getergde regeringsleder, hij speelde de vermoorde onschuld. En hij speelde zijn rol met overtuiging en met zijn hele lichaam: een volleerd acteur. Hij toonde precies de emoties die in het script voorgeschreven werden, op het juiste moment, mét de gepaste stembuigingen en mét de bijhorende mimiek. Voor de Russische bevolking die hij mee op sleeptouw wil nemen, was dit zeker en vast bijzonder overtuigend. Maar ik snap niet dat “lichaamstaalexperten” daar in getrapt zijn.

Een even grote komedie was trouwens zijn “bereidheid om te onderhandelen”. Alle wereldleiders zijn bij hem op bezoek geweest voor “een constructief gesprek” en kwamen terug met de suggestie dat er gezocht kon worden naar een diplomatieke oplossing. Iets wat Poetin zélf trouwens gretig mee onderstreepte. Maar ondertussen was hij al lang bezig met de militaire voorbereiding van een grootscheepse invasie. Dat was veel eerder al beslist, terwijl hij de hele wereld zand in de ogen strooide.

Poetin oprecht boos en verontwaardigd en moe getergd door het Westen? Nee, Poetin is niet getergd of diep-verontwaardigd. Boos is hij misschien wel. Boos en gefrustreerd omdat hij zijn ambities niet snel genoeg gerealiseerd krijgt. Want als er één ding zeker is over Poetin, dan is het dat hij een ongelooflijk ambitieus en heerszuchtig man is. In zijn hoofd is hij de evenknie van Adolf Hitler, in de vorige eeuw, of van Napoleon Bonaparte in vroeger tijden. Poetin is uit op wereld-overheersing, dan toch in grote delen van Oost-Europa. Hij wil op z’n minst zijn “Russisch Rijk” in de volle glorie herstellen zoals het ooit was in de periode van de Tsaren. Het zou mij trouwens niet eens verwonderen als hij zich binnen afzienbare tijd tot “tsaar” laat kronen.

Dat bij bovendien een doortrapte leugenaar en een subliem acteur is, maakt hem tot de gevaarlijkste man op deze planeet, zoals ik in eerdere blog-bijdragen al meerdere keren aangehaald heb. Zie bijvoorbeeld in mijn oude blog: “Vladimir”, https://www.bloggen.be/andershandig/ , op 19 maart 2020.

Wordt vervolgd…