De Corona-Cijfers

Zullen we het nog eens over de “Corona-cijfers” hebben? Weet u nog? De cijfers die we elke dag in de nieuwsberichten voorgeschoteld kregen met de nodige waarschuwingen erbij: dat het de slechte kant op ging als de cijfers stegen, of dat we voorzichtig moesten blijven en niet te vroeg victorie mochten kraaien als de cijfers zakten. Ze waren ook prominent aanwezig op de site van VTR-NWS. Nu wordt er in de journaals niet meer over gerept. En op VRT-NWS moet je ze in een donker hoekje gaan zoeken. Alle “Corona-nieuws” is trouwens verbannen. Een jaar geleden was drie kwart van het nieuws, en van de website, gewijd aan Corona; nu: zo goed als niets meer. Hoe komt dat zo?

Zou het misschien zo zijn dat Corona helemaal verdwenen is, of toch zo goed als? En dat het daarom geen relevant onderwerp meer is?

Ik heb het eens opgezocht. Ik geef de cijfers zoals die op 22 maart 2022 op VRT-NWS te vinden waren, en ter vergelijking ook die van een jaar eerder toen Corona nog volop een hype was en we aan allerlei beperkingen onderworpen waren.

·         Aantal besmettingen (gemiddeld per dag): 9953 tegenover in 2021 (23 maart): 6037

·         Positiviteitsgraad: 28.4 % tegenover 7.1 % op 21 maart 2021

·         Aantal ziekenhuisopnames per dag: 170 tegenover 185 op 21 maart 2021

·         Aantal Corona-patiënten in het ziekenhuis: 2322 tegenover 2372 op 22 maart 2021

·         Aantal patiënten op Intensieve Zorg: 179 tegenover 589 op 22 maart 2021

·         Aantal sterfgevallen “door Corona”, per dag: 17 tegenover 24 op 23 maart 2021

Een kleine nuance bij het aantal “Corona-patiënten” in onze ziekenhuizen: hierbij zijn ook de patiënten inbegrepen die om een heel andere reden in het ziekenhuis liggen en die helemaal geen symptomen hebben, maar die wel positief getest hebben. Dat is een nuance die een jaar geleden niet gemaakt werd. Uit onwetendheid of doelbewust? Wie zal het zeggen. Feit is dat dit geldt voor drie kwart van alle “Corona-patiënten”.

De cijfers leren ons dus dat het nu allesbehalve beter gaat met de pandemie. Toch? (Al lijken er wel veel minder mensen op IZ te arriveren dan een jaar geleden.) Maar desondanks was het toen een hype en een crisis, en was er zo goed als geen aandacht voor iets anders. En nu spreken we er nauwelijks nog over. Het verschil tussen toen en nu? De media-aandacht. De “crisis” was een crisis omdat de media er toen een “crisis” van hadden gemaakt.

Tot zowat zes maanden geleden waren de media geobsedeerd door Corona. Het ging bijna alléén maar over Corona, alsof er voor de rest niets te melden was. Alsof dit het enige was dat écht belang had. Alsof er in de hele wereld niets fout liep, behalve Corona. Die media-aandacht is nu volledig weggevallen. Voor een deel omdat het onderwerp ondertussen méér dan afgezaagd was: we waren het ondertussen allemaal kotsbeu geraakt en het interesseerde ons geen moer meer. En voor een deel natuurlijk omdat de media een andere hype ontdekt hebben. Een onderwerp dat véél “sexyer” is dan Corona, want het levert pakkende en sensationele beelden en reportages op. Dit nieuwe onderwerp is een goudmijn voor de kijkcijfers: het is spannend, het is een beetje beangstigend, het is ontroerend en emotioneel, het raakt ons tot in onze ziel, en het is het klassieke verhaal van de booswicht en de held. Vlaanderen zit tijdens de journaals en bij de duidingsprogramma’s aan het scherm gekluisterd en laat zich (ook nu weer) informeren door allerhande experten die ons komen uitleggen hoe de vork aan de steel zit. Het is verbazingwekkend hoe veel “Oekraïne-experten” er in Vlaanderen opeens te vinden zijn. Net zoals indertijd ook de Corona-experten plotsklaps leken te vermenigvuldigen.

Wil ik de gebeurtenissen in en rond Oekraïne minimaliseren? Wil ik suggereren dat het allemaal nog zo erg niet is? Nee, helemaal niet. Maar net als bij de Corona-hype erger ik me verschrikkelijk aan het opportunisme van de media die hier op gesprongen zijn en alles tot de laatste druppel uitmelken in de strijd om de kijkcijfers. Net als bij de Corona-hype is alle objectiviteit zoek. Alléén de sensatie telt. En net als bij de Corona-hype lijkt het alsof dát nog het enige is, alsof er nergens anders problemen zijn of zinloos geweld of diepe ellende. Net als bij Corona zorgen de media ervoor dat de mensen door een speciale lens kijken die alle aandacht focust op één enkel punt. Al de rest lijkt niet meer te bestaan.

Ik heb het de voorbije maanden al dikwijls geschreven, en ik blijf het schrijven: we denken wel dat we onze eigen mening vormen, maar in werkelijkheid wordt de “publieke opinie” volledig door de media gestuurd. Het zijn de media die bepalen wanneer er een “crisis” is en waar die “crisis” over gaat. Wat voor de media niet interessant genoeg is, is bijna per definitie geen crisis…