Een rare Wereld

Vervolg…

“It’s a strange world after all” zongen de Beach Boys zo’n 10 jaar geleden. En dat vind ik ook. Eerlijk gezegd begrijp ik niet veel meer van de moderne wereld. Maar dat ligt misschien vooral aan mij: ik word gewoon oud, vermoed ik. Maar toch…

Als ik zie en lees dat partnergeweld en meer in het algemeen fysiek en ander geweld tegen vrouwen niet of nauwelijks bestraft wordt, terwijl de (weliswaar onbehouwen) poging van Will Smith om zijn vrouw te verdedigen door zowat de hele wereld zwaar veroordeeld wordt, dan wringt er bij mij iets.

Ik wil de stomme (re)actie van Will Smith niet verdedigen. Het was ongerechtvaardigd en zinloos geweld, en niet bepaald de meest doeltreffende manier om voor zijn vrouw op te komen. Maar de bedoeling was nobel, en ik begrijp niet waarom hij daarvoor opeens door de hele wereld wordt uitgespuwd en gestraft. Door zijn collega’s (of moet ik zeggen: “jaloerse concurrenten”?), door de collega’s van de comedian Chris Rock, door de pers en de media. Kortom: door iedereen die denkt het recht te hebben daar een oordeel over uit te spreken.

Hoe dan ook: hoe komt het dat zó veel mensen onmiddellijk klaar staan om dit “geweld” te veroordelen en te bestraffen, terwijl partnergeweld en agressie tegenover vrouwen, overal ter wereld, en dus ook bij ons, in onze “beschaafde” maatschappij, grotendeels onbestraft blijft?

Minstens 1 op 7 vrouwen krijgen bij ons, in België, minstens één keer per jaar te maken met “partnergeweld”. In bijna twee derden van de gevallen gaat het om verbaal geweld of intimidatie, maar in méér dan 20% van de gevallen gaat het over fysiek en seksueel geweld. Bijna 10% van de Belgische vrouwen zijn als kind, vóór hun achttiende, het slachtoffer geweest van seksueel geweld binnen het gezin. Maar er is slechts een kleine minderheid, ongeveer 14%, die ook werkelijk aangifte doet. Partnergeweld wordt bijna nooit aangegeven, uit angst voor “represailles”. En als de vrouw dan toch de moed vindt om aangifte te doen, dan wordt er heel dikwijls verder niets mee gedaan. De vrouw krijgt de raad om de zaken niet te laten escaleren door een klacht tegen hun partner, omdat de kans groot is dat die haar daar achteraf dubbel en dik voor zal “straffen”. Maar helaas loopt het soms, té dikwijls, fataal af, omdat geweld altijd escaleert. In wat voor wereld leven wij?

Hetzelfde verhaal bij seksueel geweld en verkrachting. Uit een grootschalig onderzoek is gebleken dat 42% van de vrouwen ouder dan 16 jaar ooit wel eens fysiek ongewenst seksueel gedrag heeft meegemaakt. Bij 22% ging het om één of andere vorm van seksueel geweld, bij 16% van de vrouwen ging het over regelrechte verkrachting. In 2020 heeft de hulplijn “1712” oproepen ontvangen over méér dan 11.000 slachtoffers van geweld, misbruik of kindermishandeling. (Dat was bijna de helft meer dan een jaar eerder, en dat had alles te maken met de corona-maatregelen.) De politie heeft in 2020 iets meer dan 3700 meldingen gekregen van aanranding. Dat zijn er dus méér dan 10 per dag. De realiteit is vermoedelijk nog veel erger, want heel veel slachtoffers dienen geen klacht in, omdat ze bang zijn of omdat ze vrezen dat hun klacht toch zal geseponeerd worden “wegens gebrek aan bewijzen”. Een vrees die niet helemaal onterecht is: in de periode van 2010 tot 2017 werd inderdaad 53% van de klachten zonder meer geseponeerd.

Bij 3153 van die meldingen in 2020 ging het effectief om “verkrachting”, er waren zelfs 152 aangiftes van groepsverkrachting. Maar zoals gezegd: in heel veel gevallen wordt geen aangifte gedaan omdat het toch niets oplevert. De meest recente cijfers van Justitie dateren van 2016: in dat jaar werden 416 veroordelingen uitgesproken wegens verkrachting. Dat is dus minder dan 15% van het aantal aangiftes. Als we bedenken dat maar 4% van de slachtoffers van seksueel geweld naar de politie stappen, dan betekenen die enkele veroordelingen maar een fractie van het werkelijk aantal verkrachtingen.

Seksueel geweld tegenover vrouwen is een misdaad die blijkbaar grotendeels straffeloos kan begaan worden. Dat een dader aangeklaagd én veroordeeld wordt, is een heel zeldzaam gebeuren. En zélfs als de man veroordeeld wordt, krijgt hij dikwijls maar een heel lichte straf. Dat is onlangs nog eens gebleken: een jonge gast die een zwangere vrouw met extreem geweld en bijzonder brutaal verkracht heeft, komt er met twee jaar cel vanaf...

Maar als iemand het in zijn kop krijgt om zijn vrouw te verdedigen, dan volgt de veroordeling en de straf quasi onmiddellijk.

“It is a strange world”…