Koningsgekte

Hebt u ook het VRT-journaal gezien op 8 september? Een vol uur heeft dat geduurd. Met maar één onderwerp: het overlijden van Queen Elisabeth 2. Er waren andere hoofdpunten gepland, en aangekondigd bij het begin van het 7-uur journaal, maar om acht uur ging het nog altijd alléén maar over de Queen. En toen heeft de redactie wijselijk besloten het journaal maar af te sluiten.

Alle “Engeland-experten” van de VRT zijn aan bod gekomen: Lia van Bekhoven, Ivan Ollevier, Veerle De Vos. En er is zelfs een professor “Engeland-kunde” van de Universiteit naar de studio gekomen. In Schotland stond voor ons Lauwke Vandendriessche paraat om “live” verslag uit te brengen. Het leek wel een voetbalwedstrijd of een wielerkoers waarvan we het finale resultaat absoluut niet mochten missen. En inderdaad: wat de bedoeling was, is ook gelukt. Met een zekere fierheid kon de VRT nog tijdens de uitzending het bericht van het overlijden aankondigen. Ze hadden wel erg hun best gedaan om het journaal lang genoeg te rekken. Interviews met de plaatselijke bevolking, hoewel die mensen eigenlijk niets te vertellen hadden. Diepzinnige overwegingen van de experten, die zich beperkten tot trivialiteiten en de voorspelbare bejubeling. Tussendoor kregen we ook nog commentaar van de “Sociale Media”-expert van de VRT die ons op de hoogte kwam houden van de berichten op Twitter en dergelijke. Vooral om te zeggen dat er eigenlijk geen berichten waren. Tot na het overlijden: toen mocht de man nog eens opdraven om te laten weten dat het overlijden aangekondigd was op de Twitter-account van de Royal Family, en dat er al reacties waren van andere wereldleiders. En we waren er ook live getuige van dat de vlaggen halfstok werden gehangen. Daarna mochten alle experten nóg een keer hun zegje doen. Om exact hetzelfde te vertellen.

Op 9 september was het uiteraard alweer prijs. Maar toen ging het over King Charles 3. Weer alle experten, met weer diezelfde jubelende commentaren. En weer een aantal interviews met de koningsgezinde toeschouwers aan Buckingham Palace en met de Schotten in Balmoral. Helaas was die hun taaltje zelfs voor de ondertitelaar van dienst niet te begrijpen.

En de volgende dag mochten we zelfs de “aanvaardingstoespraak” van de nieuwe koning mee volgen. Live, volledig. Alsof we daar wereldschokkende uitspraken mochten bij verwachten. Niet dus: een saai verhaal, loze beloftes en banaliteiten.

Die “koningsgekte”… Dat die volop heerst in Engeland, tot daar nog aan toe. Het was tenslotte hun koningin. Al 70 jaar lang. De meesten hadden nooit een ander staatshoofd gekend. De Queen was trouwens niet alleen het staatshoofd van “de Britse eilanden” (Engeland, Schotland, Wales, en het geannexeerde Noord-Ierland), maar ook van nog een hele reeks andere landen van het “Gemenebest”. Dat dateert nog uit de tijd dat Engeland een “wereldmacht” was, een koloniale mogendheid. Om één of andere reden is de Britse koning of koningin nog altijd het officiële staatshoofd van een aantal van die landen. Zodat de mensen daar volop mochten mee rouwen en meeleven. Hoewel de bevolking in de meeste van die landen al lang geen enkele band meer voelt met de vroegere kolonisator die hun land heeft uitgebuit en hun bevolking heeft geknecht en vernederd. In veel van die landen willen ze trouwens binnen afzienbare tijd, zeker nu de Queen er niet meer is, overstappen op een Republikeinse staatsvorm. In Ierland is dat al langer het geval, in Barbados sinds november 2021, en in Nieuw-Zeeland zijn ze het aan het overwegen.

Maar vanwaar die gekte in ons land? Het was tenslotte onze koningin niet, toch? Zou er in de rest van de wereld ook zoveel heisa geweest zijn bij het overlijden van onze koning indertijd? Ik denk het niet. Dat is in andere landen quasi ongemerkt en geruisloos voorbij gegaan. Ik denk niet dat de beelden van de rouwenden aan het Koninklijk Paleis in Brussel uitgebreid aan bod zijn gekomen op zeg maar de BBC. Maar het overlijden van de Britse Queen is opeens wereldnieuws, ook bij ons. Ik geef toe: 70 jaar op de troon, dat is een hele prestatie. Niemand zal haar dat ooit nog na doen. En maar één iemand heeft haar dat eerder voor gedaan. Louis Quatorze, de Zonnekoning. Maar die was er al heel vroeg aan begonnen: die was amper vier jaar toen hij “de troon besteeg”. Al ben ik niet zeker of we over “een prestatie” moeten spreken? Ik vermoed dat ze zich gewoon 70 jaar aan die kroon heeft vast geklampt. Wellicht/misschien omdat ze weinig vertrouwen had in de capaciteiten van haar opvolger?

Als we het dan toch over haar “prestatie” willen hebben: de Britse koningin heeft/had een persoonlijk vermogen vergaard dat op ongeveer 500 miljoen pond geschat wordt. Dan lijkt het mij uiterst bizar en onbegrijpelijk dat al die Britten haar nu, na haar dood, in blinde devotie komen eren, terwijl heel veel van hen zelf nauwelijks nog de eindjes aan elkaar kunnen knopen.

Was het echt nodig om daar een vol uur over te blijven doordrammen in het journaal? En de volgende dagen nog eens? Nee, natuurlijk niet. Een item van 10 minuten had ruimschoots volstaan. Er is trouwens in dat hele uur niet meer gezegd dan wat in 10 minuten had kunnen verteld worden. Maar goed: het was voor de media een dankbaar onderwerp, hartverwarmend en met veel emoties. En dus moest dat zo hard en zo lang mogelijk uitgemolken worden. De kijkcijfers, weet u wel.

Vandaag, maandag 19 september, was het trouwens opnieuw prijs: de begrafenis. Vanaf 10 uur ’s morgens al kon u het hele circus mee volgen: de rouwstoeten, de misviering, enzovoort. Zowat een hele dag lang “entertainment”. Kwestie van even niet aan de échte problemen te moeten denken. Zoals 2000 jaar geleden al, eigenlijk: “Brood en spelen”.