Almost cut my Hair

Het is vreemd, eigenlijk, maar in mijn rare hersenkronkels leg ik heel dikwijls, bijna onbewust, een link tussen iets wat ik hoor of zie op het nieuws met één of andere liedje van lang vervlogen tijden. Het is één van mijn vele afwijkingen, maar gelukkig vrij onschuldig en ongevaarlijk. Hoe dan ook: bij het zien en horen over die vrouw in ons parlement die een stukje van haar haar afsneed, kwam dit liedje van Crosby, Stills, Nash & Young bij mij op:

https://www.youtube.com/watch?v=4Lk2KHajp4Y

Het was wel een sterk gebaar, vond ik, toen N-VA politica Darya Safai in het parlement een schaar boven haalde en een lok van haar lange haar afknipte. De symboliek was duidelijk, en het gebaar leek oprechte verontwaardiging uit te drukken. En solidariteit. Verontwaardiging over de gang van zaken in Iran, solidariteit met de Iraanse vrouwen in hun felle maar ongelijke strijd tegen het Ayatollah regime.

Het is in deze eenentwintigste eeuw moeilijk te begrijpen dat een regime er nog altijd zó’n antieke ideeën over de vrouw op na houdt. Het is bijna om te lachen, ware het niet dat het bloedernstig is, dat het regime er een “zedenpolitie” op uit stuurt die als taak heeft toe te zien dat de vrouwen op straat zich zorgvuldig aan de heersende kledingregels houden. Waarbij zelfs een lok haar die ontsnapt aan een te licht vastgemaakte sluier genoeg is om iemand hardhandig te arresteren. Zó hardhandig zelfs dat de vrouw het niet overleefd heeft. Dit lijken de vroege, duistere, Middeleeuwen wel, maar we spreken over 2022! Vergis u niet: dit heeft allemaal niets met traditie of geloof te maken. De Ayatollahs zijn niet uitzonderlijk begaan met de religieuze waarden. Ze zijn alléén begaan met hun eigen macht. Want daar draait het allemaal om: ze zijn doodsbang een deel van hun macht te verliezen. Ze onderdrukken hun volk niet uit diepreligieuze overtuigingen, ze onderdrukken hun volk omdat ze zich kost wat kost aan hun macht willen blijven vastklampen.

Over de hele wereld komen vrouwen op straat om hun solidariteit te betonen met de onderdrukte vrouwen in Iran en om mee te protesteren tegen het stompzinnige en harde optreden van de Iraanse politie. Al klopt het niet helemaal als ik zeg “over de hele wereld”. Ik zou moeten zeggen: “over de hele westerse, Christelijke, wereld”. Want in de Mohammedaanse landen is er weinig of geen protest. Behalve in Iran zelf dan. Waar het protest op bijzonder hardhandige wijze onderdrukt wordt.

Nee, er is geen noemenswaardige golf van protest in de andere Mohammedaanse landen. Omdat diezelfde strenge kledingregels er ook van kracht zijn, of in elk geval niet afgekeurd worden. Onze politici gaan heftig te keer tegen het oerconservatieve Iraanse regime, maar ze zwijgen zedig over de andere, even conservatieve, regimes in de “bevriende” landen zoals Saoedi-Arabië of Qatar. Of Turkije, waar de vrijheden van de vrouw ook systematisch ingeperkt worden door president Erdogan. Het geeft de sterke actie van onze eigen vrouwen toch een enigszins zure hypocriete bijklank, als ze de onderdrukking in het ene land sterk afkeuren maar in alle talen zwijgen over dezelfde onderdrukking in andere landen.

En het geeft ook wel een beetje te denken dat onze moderne progressief-linkse denkers en politici wél heel erg verontwaardigd doen over de onderdrukking van de vrouw in Iran of Afghanistan, maar tegelijk heel vergoelijkend staan tegenover diezelfde uitingen van conservatief Islamisme in ons eigen land. De progressieve denkers in ons land, in Europa, vinden dat de religieuze verplichting om een hoofddoek te dragen ook bij ons sterker moet doorwegen dan onze Westerse regels en tradities. Ze vergeten daarbij dat die kledingvoorschriften ingegeven en gestimuleerd worden door de conservatieve, extremistische strekking van de Islam, zoals die van toepassing is in landen zoals Saoedi-Arabië en Iran. Zij vergeten dat het de imams van conservatieve strekking zijn die aandringen op het dragen van een hoofddoek. Op z’n minst, want eigenlijk zou het, volgens de Islam-geestelijken een “nikab” moeten zijn. De “wokers” die opkomen voor de rechten van de vrouw in landen als Iran, lijken niet te beseffen dat zij door hun “progressieve” houding de weg vrij maken voor de opkomst bij ons van hetzelfde extreme islamisme dat zij in Iran veroordelen. Als op een kwade dag ook bij ons een vrouw door de “zedenpolitie” aangevallen zal worden omdat zij “te veel” laat zien, dan zullen ze daar stomverbaasd over zijn en niet beseffen dat zij dat zelf aangemoedigd hebben.

Dat traditionele waarden belangrijk zijn en bijdragen aan de eigenheid van een volk en een cultuur, dat staat buiten kijf. Daarom hebben wij niet het recht om een oordeel uit te spreken over de bijzondere regels en tradities in andere culturen of religies. Als het in de Islam belangrijk is dat een vrouw in het openbaar niet al te veel “bloot geeft”, dan moeten we dat accepteren. Wat niet hetzelfde is als goedkeuren dat daar geweld bij gebruikt wordt of dat het een excuus voor onderdrukking zou worden. En als het bij ons in het Westen belangrijk is dat een vrouw zich vrij kan kleden en gedragen zoals het haar goed dunkt, dan moeten de anderen dat ook accepteren, zelfs al strookt het niet met hun waarden. Als we zouden leren om elkaars eigenheid te respecteren en niet persé onze eigenheid en onze waarden aan anderen zouden proberen op te dringen, dan zou de wereld er al een heel stuk vriendelijker uit zien. Dat geldt voor ons, en dat geldt evengoed voor zij die hier van elders hun leven willen komen opbouwen.

Ooit komt aan die almacht van de conservatieve Islam-geestelijken in Iran, en omstreken, wel een einde, denk ik. Het kan misschien lang duren, maar ook die onderdrukking blijft niet eeuwig stand houden. Het is tenslotte ook bij ons amper een eeuw geleden dat de Katholieke Kerk nog oppermachtig was, en zie waar ze nu staat. We moeten wel hopen dat de conservatieve en fanatieke moslims ondertussen niet bij ons hun stempel hebben doorgedrukt.