Gladiatoren

We doen weleens wat meewarig over de oude Romeinen en hun barbaarse traditie van “gladiatorengevechten”, meestal op leven en dood. Hoe diep kan een samenleving gezakt zijn als ze massaal kan genieten van een schouwspel waarbij de ene man de andere ongenadig en op een wrede manier afmaakt? Toegegeven: dat was naar het einde van de “Romeinse beschaving” toe, toen het hele bestel al grote barsten vertoonde en de Romeinen hun wereldheerschappij al aan het verliezen waren. Wreedheid en sadisme zijn vermoedelijk een signaal dat een “beschaving” aan het instorten is.

En wat zegt dat dan over onze beschaving?

Ik weet niet of u vorig jaar de korte reportage gezien hebt over de bokskamp om de wereldtitel tussen de zwaargewichten Tyson Fury en Deontay Wilder? Ik heb een korte samenvatting gezien, en ik werd er misselijk bij. Die giganten met massieve spieren kloppen ongenadig op elkaar in. Op elkaars lichaam, maar ook op elkaars hoofd. Dat de beide heren hier een zware hersenschudding zullen aan over gehouden hebben, is een zekerheid. Als er al geen ergere schade aan hun hersenen toegebracht is, want je krijgt niet ongestraft een serie mokerslagen tegen je hoofd.

Er zijn er die spreken over de “nobele kunst van het boksen”. Als ik zie hoe ze elkaars wenkbrauwen kloven of elkaars neus kapot slaan, dan zie ik daar het “nobele” niet van in. Misschien was er nog enige gratie te ontdekken in de danspasjes van Cassius Clay (of Muhammad Ali) indertijd, maar wat tegenwoordig vertoond wordt, is van hetzelfde niveau als de (verboden) straatgevechten van de voetbalhooligans. In het oorspronkelijk concept, in de 17^de eeuw, was boksen een verdedigingssport. De voornaamste bedoeling van een boksmatch was eigenlijk om zelf (zo veel mogelijk) ongeschonden te blijven, maar nu meppen ze er gewoon op los.

Het damesboksen is zo mogelijk nog erger. Al zal Delfine Persoon mij die bedenking niet in dank afnemen. Dat is niet alléén wreedaardig, het is ook gewoon zielig. In de meeste gevallen klampen de dames zich zo veel mogelijk aan elkaar vast, om dan af en toe eens uit te halen naar het verwrongen gezicht van de tegenstander.

Maar het beschavingsniveau kan nog dieper zakken: “MMA” of “Mixed Martial Arts” is echt helemaal de terugkeer naar de gevechten van de gladiatoren in de Romeinse tijd. Bij MMA zijn er zo goed als geen regels of beperkingen, en daarbij wordt niet alleen geslagen, er wordt ook geschopt of met de ellebogen gewerkt.

De “sport” is bijzonder populair, en het aanwezige publiek is dan uitzinnig enthousiast. Dat is exact hetzelfde beeld als wat indertijd bij de barbaarse Romeinen op de banken in het amfitheater te zien was. De MMA-topsporters zijn de gladiatoren van vandaag, en ze verdienen er dan ook goed hun boterham mee. De vraag is alléén hoe lang ze gezond van geest zullen kunnen blijven om bewust van hun verworven rijkdommen te genieten.

De massale publieke belangstelling voor de “vechtsporten”, en de uitzinnige reacties van het publiek op zo’n bokskamp of MMA-wedstrijd, versterkt mij in de overtuiging dat wij inderdaad dezelfde weg op gaan als de Romeinse “beschaving”: de weg naar de ondergang.

Een samenleving die geweld propageert, onder welke vorm dan ook, is een samenleving die haar ziel verkocht heeft en die daarom ten dode opgeschreven is. Hoe lyrisch de voorstanders hun “sport” ook mogen bezingen.