Referendum

Wie regelmatig mijn blog leest, zal wel weten dat het lot van de Australische Aboriginals en de oorspronkelijke bewoners van de Torres Straat Eilanden mij na aan het hart ligt. Ik was dan ook bijzonder geschokt dit te lezen: “De Australische bevolking heeft in een referendum tegen de erkenning van Aboriginals in de grondwet en de oprichting van een adviesraad gestemd.”

Voor niet precies weet waar het over gaat, eerst misschien wat achtergrondinformatie: “Aboriginals en eilandbewoners van de Straat Torres woonden al millennia in het land voor James Cook er voet aan wal zette. Toch is er nooit een verdrag gekomen tussen de oorspronkelijke bevolking en de immigranten die uiteindelijk Australië zouden stichten. Er kwam nooit een erkenning voor hen als oorspronkelijke bewoners in de grondwet. Die inheemse bevolkingsgroepen maken momenteel bijna 4 procent uit van de totale bevolking. Ze worden al honderden jaren gediscrimineerd en nog steeds zijn de oorspronkelijke bewoners voor het grootste deel een gemarginaliseerde, kansarme bevolkingsgroep. Sinds de Britse kolonisatie in 1788 kreeg de inheemse bevolking te maken met landonteigening, gedwongen assimilatie, kinderontvoeringen en discriminatie. Ze kregen pas in 1962 stemrecht. Tot 1971 werd de inheemse bevolking niet volwaardig meegeteld in de volkstellingen.”

Om hieraan te verhelpen, zouden de Aboriginals in elk geval officieel erkend moeten worden, zouden hun rechten ook in de grondwet moeten ingeschreven worden, en zou er een soort “adviesraad” moeten opgericht worden waardoor zij op z’n minst “advies” zouden kunnen geven bij belangrijke beslissingen waar zij door geraakt kunnen worden, beslissingen die hun leven zouden kunnen beïnvloeden. Al in 2017 hebben de inheemse leiders de oproep gelanceerd om de inheemse bevolking in de Grondwet te erkennen.

Daarover zou een referendum moeten georganiseerd worden, omdat het een aanpassing vergt van de Grondwet. (In Australië kan een aanpassing van de Grondwet enkel via een referendum.) Wat in het referendum voorgesteld werd, was eigenlijk niet eens bijzonder spectaculair: erkenning van de Aboriginals en de oprichting van een adviesraad waarin zij ook een “stem” zouden hebben. Wie kan daar nu tegen zijn? Zo’n “adviesraad” bestaat trouwens al in bijvoorbeeld Canada of in Nieuw-Zeeland. Alleen is de modale mens nogal “behoudsgezind”, ook in Australië, en is niemand er bijzonder happig op om aan de Grondwet te prutsen: “Van de 44 referenda die al werden georganiseerd rond een grondwetswijziging, werden slechts 8 voorstellen goedgekeurd.”

En inderdaad, toen het voorstel voor dat referendum voor het eerst op tafel kwam, was bijna niemand tegen. Volgens de peilingen zou ongeveer 65% van alle Australiërs “voor” stemmen. Maar dat is geleidelijk veranderd, onder invloed van een “Trumpiaanse” campagne van de Conservatieve Partij in Australië. Naar het voorbeeld van Donald Trump hebben zij massaal en ongegeneerd desinformatie en regelrechte leugens verspreid om de gemiddelde Australiër bang te maken voor een mogelijke grondwetswijziging. Zo lieten zij de mensen bijvoorbeeld geloven dat Australiërs hun eigendom zouden kunnen verliezen; de Aboriginals zouden recht krijgen op herstelbetalingen, rentevrije leningen, gratis auto’s. Niets daarvan klopte, het was allemaal flagrant gelogen.

De anti-campagne heeft uitstekend gewerkt, want tegen het moment van het referendum was het “Ja”-kamp al geslonken tot minder dan 40%. Het referendum is dus verworpen, zodat alles bij het oude blijft. Wat onder meer als gevolg heeft "dat Aboriginals gemiddeld 8 jaar eerder sterven dan andere Australiërs. Ze zijn lager opgeleid, komen vaker in de gevangenis terecht en maken dubbel zoveel kans om zelfmoord te plegen.”

Het is een veel gebruikte “truc”, mensen angst aanjagen voor verandering of voor “de ander”. Een trucje dat ook bij ons veelvuldig bovengehaald wordt. Maar dat het de inwijkelingen zijn die de oorspronkelijke bewoners als een potentieel gevaarlijk element zien, dat is toch wel uitzonderlijk in de wereld. Het toont, nog maar eens, dat mensen in hun egoïsme en machtshonger nergens voor terugdeinzen om hun slag thuis te halen.