Sail Away

Ik weet dat ik zelf ook wel behoorlijk sarcastisch uit de hoek kan komen, op tijd en stond, maar Randy Newman is daar nog veel straffer in. Ik zou hem zelfs “de kampioen van het sarcasme” durven noemen. En ik vind hem fantastisch. Deze song uit 1972, “Sail away”, is daar een prachtig voorbeeld van.

https://www.youtube.com/watch?v=HCRGrnhdNQE

Het liedje klinkt zeemzoet. (Zozeer zelfs dat Bobby Darin die het nummer in 1973 gecoverd heeft, dacht dat het écht een “happy” liedje over “coming to America” was.) Maar het is doordrenkt van bijtende spot. Zelfspot, spot met zijn eigen land en met zijn geschiedenis.

De tekst klinkt een beetje als een vriendelijk verlokkende “wervingsspot”, waarbij de Afrikaanse “zwartjes” (zoals Randy Newman het formuleert: “little wog” betekent “kleine neger” met een beledigende ondertoon) uitgenodigd worden om naar het heerlijke Amerika te komen, het “beloofde land”:

“You'll just sing about Jesus and drink wine all day
It' great to be an American.”

Waarbij hij het Afrikaanse thuisland behoorlijk in het belachelijke trekt:

“Won't have to run through the jungle
And scuff up your feet.”

Randy Newman legt er de stompzinnigheid van die beweringen nog eens extra bovenop door te zingen over de “tijgers” in Afrika, terwijl die er helemaal niet zijn.

De toon van de tekst is bewust en opzettelijk denigrerend, om aan te geven dat dit effectief ook de houding was van de Amerikanen tegenover de “wilden” van Afrika:

“You'll be as happy as a monkey in a monkey tree.”

En de hele song is dus één grote aanklacht tegenover de slavernij. De Afrikanen die naar Amerika gekomen zijn, hebben dat helemaal niet uit vrije wil gedaan omdat ze zó graag naar “het beloofde land” wilden komen. Ze zijn opgepakt en bijeen gebracht om vervoerd te worden op de slavenschepen die hen naar de katoenplantages in Amerika hebben vervoerd, voor een leven in slavernij en onderdrukking. Als Randy Newman zingt:

“In America every man is free
To take care of his home and his family.”

dan was dat allerminst het geval voor de Afrikaanse slaven.

Het is waar dat de Europeanen, en de Arabieren trouwens ook, lelijk tekeer gegaan zijn in Afrika, en dat daar nu nog altijd verontwaardigd op teruggekeken wordt, getuige de vernieling van Leopold II standbeelden. Maar wat de Amerikanen uitgespookt hebben, is ook niet min. En daar wordt veel minder heisa over gemaakt. Gelukkig is Randy Newman er om de vinger met veel precisie op de wonde te leggen.

In America you'll get food to eat
Won't have to run through the jungle
And scuff up your feet
You'll just sing about Jesus and drink wine all day
It' great to be an American
Ain't no lions or tigers-Ain't no mamba snake
Just the sweet watermelon and the buckwheat cake
Ev'rybody is as happy as a man can be
Climb aboard little wog-Sail away with me
Sail Away-Sail Away
We will cross the mighty ocean into Charleston Bay
Sail Away-Sail Away
We will cross the mighty ocean into Charleston Bay
In America every man is free
To take care of his home and his family
You'll be as happy as a monkey in a monkey tree
You're all gonna be an American
Sail Away-Sail Away
We will cross the mighty ocean into Charleston Bay
Sail Away-Sail Away
We will cross the mighty ocean into Charleston Bay

Reacties

Populaire posts van deze blog

A whiter Shade of Pale

Naïve

To Daddy