Belangenbehartiging

De Boerenbond is uiterst ontevreden nu de Vlaamse Regering en het Vlaams Parlement, eindelijk, na lang talmen en discussiëren, het fameuze “Stikstofdecreet” goedgekeurd hebben. De Boerenbond dreigt ermee naar het Grondwettelijk Hof te stappen omdat ze de voorwaarden en normen in het Stikstofdecreet onhaalbaar vinden. Als dat decreet er komt, zal geen enkele boer nog kunnen investeren, zegt de Boerenbond. Ter herinnering: dat “decreet” heeft als bedoeling de uitstoot, en dus ook de neerslag op de bodem, van stikstof te beperken omdat de Groene strekking in Europa dat geëist heeft “in het belang van de biodiversiteit”.

De Boerenbond is vooreerst een beroepsvereniging voor boeren en tuinders. Het is de “beroepsorganisatie van én voor elke boer, tuinder en groenvoorziener” in Vlaanderen. Met andere woorden: de Boerenbond behartigt de belangen van de Vlaamse boeren.

Dat is althans de theorie. Want net als de politieke partijen of de vakbonden, behartigt de Boerenbond vooral de belangen van… zichzelf. Dat doen ze overigens bijzonder goed, dat moet gezegd worden. Want de Boerenbond heeft ondertussen al een fortuin verzameld van ongeveer vijf miljard euro. U leest het goed: 5.000.000.000 euro. Dat vermogen wordt beheerd door de holding MRBB: “Maatschappij van Roerend Bezit van de Boerenbond”, die onder andere een heel sterke participatie (meer dan 11%) in KBC-bank heeft, een participatie van 50% in Acerta en zelfs van 100% in Aveve. En “elk jaar garandeert de holding een tussenkomst van 33 miljoen euro, die dan geïnvesteerd wordt in de belangenorganisatie.” Zoals gezegd: de Boerenbond heeft altijd bijzonder goed voor zichzelf gezorgd. De groep rond KBC heeft in 2021 ruim 164 miljoen euro dividend uitgekeerd aan de MRBB , die op zijn beurt de werkingsmiddelen voorziet van de Boerenbond

Ja maar… “En de boeren dan”? Die boeren wiens belangen de Boerenbond geacht is te behartigen? Dat vraagt u zich wellicht ook wel af. Wel, de boeren, dat blijken voor de Boerenbond altijd vooral “melkkoeien” geweest te zijn (om in de sfeer te blijven). Want hoe meer de boeren investeren, hoe meer de banken, en dus de Boerenbond, eraan verdienen. Minister Zuhal Demir heeft dat een paar jaar geleden heel scherp gesteld: “De duw naar grootschaligheid was zelden een vrijwillige keuze van de landbouwer, maar het verdienmodel van de Boerenbond. De boer melkt de koe, maar de Boerenbond melkt de boer.” Dat is bijzonder pijnlijk en duidelijk naar voor gekomen in een reportage van het VRT-magazine “Pano” in september 2022: “Daarin getuigen verschillende boeren over de rol van de Boerenbond die hen heeft aangezet om hun bedrijven uit te breiden, wat hen nu zuur opbreekt.” Eén van die boeren zei letterlijk: “Zo zijn we een aantal jaar geleden bij KBC weggetrokken. Heel bewust. Je kan er wel een lening krijgen, maar enkel als je een minimaal aantal dieren houdt. En zo zijn boeren verplicht om groter te worden.”

De Boerenbond heeft er alle belang bij om de boeren zoveel mogelijk te laten/doen investeren, omdat dat goed is voor de winst van de banken en dus van hun MRBB-holding. En nu zitten diezelfde boeren met de gebakken peren: door altijd maar uit te breiden, hebben ze hun bijdrage tot de stikstof-uitstoot systematisch laten toenemen. En dat is als een boemerang in hun gezicht teruggekeerd. Als de Boerenbond een echte “belangenvereniging” zou zijn, dan zouden ze hun gigantische winsten (800 miljoen in de periode 2021-2022) gebruiken om de boeren te ondersteunen en om hen te helpen de nodige stappen te zetten naar een lagere stikstof-emissie.

De conclusie kan alleen zijn dat de Boerenbond op z’n minst een erg dubbelzinnige rol speelt. Ze beweren op te komen voor de boeren in de stikstofproblematiek, maar tegelijk zijn zij er voor een groot deel de oorzaak van dat het probleem voor zó veel boeren zó ernstig geworden is. Maar al bij al hebben zij er alle belang bij dat de boeren blijven investeren, en dus is het niet onlogisch dat de Boerenbond naar het Grondwettelijk Hof wil stappen om het verdienmodel in stand te houden.