Gracias a la Vida

“Gracias a la Vida” (“Dank aan het Leven”) is een song geschreven door de Chileense dichteres Violeta Parra, en onder andere gezongen door de protestzangeres Joan Baez in 1974. Dit hier is een live-versie die ze zingt samen met Mercedes Sosa die het lied voor het eerst heeft uitgebracht.

https://www.youtube.com/watch?v=rMuTXcf3-6A

Het is, voor de verandering, een erg positieve song, een danklied aan het leven dat ons gegeven is. We staan er te weinig bij stil, maar het leven zelf is een groot cadeau dat we zomaar gekregen hebben, zonder er iets voor terug te moeten doen. Al wie in goede gezondheid leeft, zonder zware (fysieke) problemen, mag en moet dankbaar zijn. Al wie een geliefde heeft, of vrienden, of familie, mag en moet dankbaar zijn. (Terloops: Hoe positief het lied ook klinkt, de dichteres was blijkbaar toch niet gelukkig met haar eigen leven, want ze heeft minder dan een jaar na het schrijven van deze song zelfmoord gepleegd omwille van de breuk met haar geliefde.)

Hoe kostbaar een gezond en voorspoedig leven wel is, beseffen we pas als we het dreigen te verliezen, als we onze gezondheid kwijt raken, als we in eenzaamheid terecht komen, als we geen dak meer boven ons hoofd hebben.

Ik moest daaraan denken toen ik het verhaal las van die jonge vrouw, Shanna Wouters, die getroffen is door het Ehlers-Danlos Syndroom, een bindweefselziekte: het weefsel dat haar lichaam bijeen moet houden verliest bij haar aan stevigheid. Bindweefsel geeft steun aan het lichaam. Het zorgt ervoor dat de cellen van onze huid, gewrichten, spieren en organen bij elkaar gehouden worden. Bindweefsel zit bijvoorbeeld in de huid, rond organen, in de wand van bloedvaten en in de ogen. Bij EDS is het bindweefsel minder stevig. Dit kan gevolgen hebben voor de gewrichten, de huid en de bloedvaten. Bij die jonge vrouw is de ziekte al erg ver gevorderd, zodat zij helse pijnen lijdt bij elke kleine inspanning die ze moet doen. Zij heeft daar niet om gevraagd, om die ziekte, en ze heeft ook niets verkeerd gedaan waardoor ze dat Syndroom heeft gekregen. De ziekte is aangeboren: een foutje in één of ander gen. Zoals veel genetisch aangeboren ziektes. De kans dat het fout loopt, is trouwens niet eens zó klein: er zijn fouten in meer dan 20 genen bekend die EDS kunnen veroorzaken. De fout in één van deze genen kan ervoor zorgen dat het bindweefsel minder sterk is en iemand klachten krijgt.

Als we daar even bij stilstaan: er is zó veel dat fout kan gaan bij een foetus, een kleine afwijking in één van de genen. En dan ben je fysiek of anderzijds levenslang getekend door vreselijke pijn of door andere beperkingen. Wanneer je daar verder over nadenkt, dan kan je inderdaad alleen maar dankbaar zijn als je zelf gezond bent van lijf en leden, als je eigen lichaam in goede staat geboren werd.

En ja, dan moeten we dankbaar zijn voor het leven dat ons zoveel heeft gegeven.

“Gracias a la vida que me ha dado tanto
Me ha dado la risa y me ha dado el llanto
Así yo distingo, dicha de quebranto
Los dos materiales que forman mi canto
Y el canto de ustedes, que es el mismo canto.”

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het gaf me twee ogen, die, als ik ze open,
perfect het zwart van het wit onderscheiden
en in de hoge hemel, de met sterren bezaaide diepte
en in de menigte de man van wie ik houd.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft me gehoor gegeven dat in zijn volle bereik,
de nacht en de dag, krekels en kanaries
hamers, turbines, geblaf en regenbuien opvangt,
en de zo tedere stem van mijn geliefde.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft me geluid en het alfabet gegeven;
daarmee de woorden die ik denk en spreek:
moeder, vriend, broer en licht dat de weg verlicht
naar de ziel van degene die ik liefheb. Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft vaart aan mijn vermoeide voeten gegeven ;
met hen liep ik door steden en plassen,
stranden en woestijnen, bergen en vlakten,
en door jouw huis, jouw straat en jouw tuin.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft me een hart gegeven dat heftig slaat
als ik de vrucht van het menselijk verstand zie,
als ik het goede zo ver van het kwade zie,
als ik in de diepte van jouw heldere ogen kijk.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft me de lach en de traan gegeven.
Zo onderscheid ik geluk van verdriet,
de twee elementen die mijn lied vormen,
en jullie lied, dat eenzelfde lied is,
en het lied van allen, dat mijn eigen lied is.

Dank aan het leven.